We hebben het nou wel over non-dualiteit, maar wat is dualiteit eigenlijk?
– Wij denken onszelf los van het geheel. Dát is dualiteit.
Wacht even, hoor. Ik bén toch ook een apart iemand? Ik bedoel, ik sta toch los van alle andere mensen en dingen?
– Dat is maar helemaal de vraag. Heb je dat al eens werkelijk onderzocht? Hoe ‘apart’ besta je? Kun jij zonder de lucht die je inademt? Zonder de grond waarop je staat? Zonder het voedsel dat je eet?
Nee, natuurlijk niet. Maar ik ervaar mijn lichaam toch als iets anders dan jouw lichaam of dan deze tafel?
– Alle objecten verschillen van elkaar. Maar jij neemt ze allemaal waar. De tafel, de koffiekopjes, mijn lichaam, jouw lichaam… De vraag is waarin je dat waarneemt.
Eh… in mijn hoofd.
– In je hoofd? En hoe is het daar, onder dat schedeldak? Warm? Vochtig? Een beetje donker? Ervaar jij het leven vanuit een klein, broeierig kamertje?
Nee, ik bedoel eigenlijk meer… ik ervaar alles in het denken.
– Hoe weet je dat? Je interpreteert alles wat je ervaart misschien met het denken. Maar ervaar je ook echt met het denken?
Nou ja, dat leren ze je toch op school? We denken met onze hersenen, en onze hersenen zitten in ons hoofd. Zoiets… denk ik.
– Precies, dat dénk je. Dat is dus een gedachte. En waar neem je die gedachte waar?
Eh… ook in mijn hoofd?
– En wie neemt dat hoofd waar?
Nou ja, ik zie mijn hoofd nu niet. Maar ik voel wel iets hier.
– En waar vindt dat voelen in plaats?
Ja, eh… ik, eh…
– Wees maar even stil. En ervaar gewoon hoe het nu is.
(stilte)
Ik weet het niet. Ik ervaar gewoon dat gevoel, maar ik weet niet waar dat precies gebeurt.
– En hoe is dat voor je, om dat niet te weten?
Tja, eh… wel gek eigenlijk. Een beetje onwennig. Tenminste, als ik er niet over probeer na te denken. En tegelijk is het ook wel vertrouwd. Ik voel me heel kalm nu.
– Mooi. Blijf hier maar bij, bij het niet weten. En ervaar eenvoudig wat je ervaart. Daar heb je het denken niet bij nodig.